Trên đền bốn ơn nặng, Dưới cứu khổ ba đường là gì?

Trong bài văn phát nguyện hay kệ hồi hướng có câu: Trên đền bốn ơn nặng, Dưới cứu khổ ba đường. Vậy 4 ơn nặng và 3 đường khổ là những gì?

Trên đền bốn ơn (ân) nặng đó là: Ân cha mẹ, Ân sư trưởng, Ân quốc gia và Ân chúng sanh.

Ân cha mẹ: Mẹ là người sinh ra và nuôi dưỡng mình nên người. Cha là người dạy dỗ, rèn luyện mình lớn khôn. Đó là ơn đức sinh thành dưỡng dục cao dầy của cha mẹ, mà bất cứ người làm con nào cũng nhất định phải ghi nhớ và báo đền.

Ân sư trưởng: Tam Bảo (Phật, Pháp, Tăng) thuộc phạm vi của Sư Trưởng, Tam Bảo là thầy của chúng ta.

Ân quốc gia: Quốc gia bảo vệ chúng ta, làm cho chúng ta an cư lạc nghiệp.

Ân chúng sanh: Chúng ta không thể xa lìa xã hội, tách rời đại chúng và sinh tồn riêng rẽ. Ẩm thực y phục của chúng ta đều phải nhờ rất nhiều người canh tác, trồng trọt tạo thành.

Ba đường khổ gồm có: Địa ngục, ngạ quỷ và súc sinh. Trong tất cả các cảnh giới, thì chúng sinh trong cõi địa ngục là khổ đau nhất vì phải chịu những hình phạt tàn khốc suốt muôn vạn kiếp.

Kế đến là loài ngạ quỷ phải luôn chịu cái khổ của sự đói khát và sau cùng là loài súc sinh phải chịu cảnh bị ăn nuốt lẫn nhau và bị người sát hại.

Tuy vô số chúng sinh trong Tam thiên Đại thiên thế giới có hình dáng, cách sinh hoạt và nơi cư trú khác nhau, nhưng nếu xét về nhân quả ba đời thì tất cả đều đã từng có mối quan hệ mật thiết với mình.

Không có một chúng sinh nào dù nhỏ nhất không từng là bà con quyến thuộc, cha mẹ hoặc anh em với mình trong suốt vô lượng vô biên kiếp xoay vần trong sinh tử luân hồi.

Tất cả đều có ân nghĩa sâu nặng đối với mình, cho nên cần phải cố gắng nỗ lực tu tập và ban trải tình thương, muốn tìm cách cứu độ cho những chúng sinh đang bị chịu khổ ở trong ba đường dữ đó.

Phải thường thường suy nghĩ, làm sao báo ân? Phải hết lòng học tập, thật sự đoạn phiền não, khai trí huệ, làm Phật, làm Bồ Tát, giống ngài Ðịa Tạng Bồ Tát vậy, được vậy thì mới là “Trên đền bốn ân nặng, Dưới độ ba đường khổ”. Ðịa Tạng Bồ Tát làm gương tốt nhất cho chúng ta, chúng ta phải học tập.

Tâm Hướng Phật!